22. Bölüm: Kabir hayatını inkar edenlerin sözlerine cevap: 11
Kabir hayatını inkar edenlerin sözlerine cevap vermeye devam ediyoruz. Cevabını vereceğimiz On Birinci Sözleri şu: Onlar diyorlar ki:
– İsra suresi 52. ayette şöyle buyrulmuştur: “Sizi çağıracağı gün, ona hamd ederek uyarsınız ve çok az bir süre kaldığınızı zannedersiniz.”
– Allah Teâlâ bu ayette ölümü uykuya benzetmektedir. Nasıl saatlerce uyuduğumuz halde, zaman kavramını yitirip bir göz kırpması kadar uyuduğumuzu zannediyorsak; benzer bir şekilde, öldükten sonra da diriltilinceye kadar bir yokluk yaşarız. Eğer mahşer gününden önce kabir hayatı olsaydı, az bir süre kaldığımızı zannetmezdik?..
Onlar böyle diyorlar ve bu sözleriyle hem kendileriyle çelişiyorlar, hem de ayeti yine yanlış anlıyorlar. Kendileriyle çelişiyorlar; çünkü ölümü uykuya benzetiyorlar. Hâlbuki onlara göre, bedenle birlikte ruh da ölmekte ve kıyamete kadar ruhun bir hayatı olmamaktadır. Onların bir kısmı böyle inanırken, burada ölümü uykuya benzetmişler. Uykuda insanın bir hayatı vardır. Onlar ölümden sonra ruhun hayatına inanmıyorlar ki, ölümü uykuya benzetebilsinler. Bu sözleri, onların neye inandıklarını bile bilmediklerine delildir.
Hem ayeti yine yanlış anlıyorlar. Ayette geçen “Çok az bir süre kaldığınızı zannedersiniz.” ifadesini ölümle kıyamet arasında zannediyorlar. Hâlbuki bu ifadeyle dünyada kaldıkları zaman kastedilmiştir. Zira bu ayetin benzerleri Kur’an’ın başka yerlerinde de geçmekte ve oralarda “dünya” lafzı açıkça zikredilmektedir. Mesela:
Müminun suresi, 112-114 ayetleri arasında şöyle buyrulur:
قَالَ كَمْ لَبِثْتُمْ فِي الْأَرْضِ عَدَدَ سِنِينَ Allah onlara: “Yeryüzünde kaç yıl kaldınız?” der.قَالُوا لَبِثْنَا يَوْمًا أَوْ بَعْضَ يَوْمٍ فَاسْأَلِ الْعَادِّينَ Onlar: “Bir gün veya daha az bir süre kaldık, sayanlara sor.” derler. قَالَ إِنْ لَبِثْتُمْ إِلاَّ قَلِيلاً لَوْ أَنَّكُمْ كُنْتُمْ تَعْلَمُونَ Allah da der ki: “Pek az kaldınız, keşke bilseydiniz.”
Bakın, bu ayette “yeryüzü” ifadesi açıkça zikredilmişdir. Allah Teâlâ onlara, yeryüzünde kaç yıl kaldıklarını sormuş, onlar da bir gün, hatta bir günden daha az kaldıklarını söylemişler. Demek, ahirete giden insan, dünyada bir günden az kaldığını zannediyor.
Bu mana, Nâziat suresi 46 ve Rum suresi 55. ayet-i kerimede de zikredilir. Hâl böyleyken, onlar İsra suresi 52. ayette geçen “Çok az bir süre kaldığınızı zannedersiniz.” ifadesini, ölümle kıyamet arasında zannetmişler. Yani yine Kur’an’ı anlayamamışlar. Az kalındığı zannedilen yer, dünyadır. Zira diğer ayetlerde bu açıkça ifade edilmiştir.
Ayrıca onların ayete bu yanlış manayı vermelerini de anlayamıyorum. Zira onlar, ölümle ruhun da öldüğünü savunuyorlar. Ölü olan bir şey için zaman yoktur ki, az veya çok kaldığını zannetsin. Zan, hayat sahibine ait bir sıfattır. Yani siz faraza taşa sorsanız: “Ne kadar zamandır buradasın?” Taş da dile gelip konuşsa, size ne diyecek? Hayatı olmadığından zamanı bilmez ki, sorunuzu anlayabilsin de size cevap verebilsin!
Yani onların işi tam bir çıkmaz. Kendi dediklerini kendileri yalanlıyor ve ayetlere hep yanlış manalar veriyorlar. Baksanıza, dünya için söylenmiş olan “Çok az bir süre kaldığınızı zannedersiniz.” sözünü, sanki bu ifade başka ayetlerde geçmiyormuş gibi, ölüm ve kıyamet arası olarak anlıyorlar. Ve her zaman olduğu gibi ayete yine yanlış mana veriyorlar.
Herhalde mesele anlaşılmıştır. Sözü daha fazla uzatmadan dersimizi burada noktalayalım. Bir sonraki dersimizde kabir hayatını inkar edenlerin On İkinci Sözlerine cevap vericez.