Sevgili kardeşlerim;
Bu tefsir dersimizde bir sorunun cevabını vereceğiz. Sorumuz şu:
Bakara suresi 30. ayette mealen şöyle buyrulmuştur:
Bir zaman Rabbin meleklere: “Ben yeryüzünde bir halife yaratacağım.” demişti. Melekler dediler ki: “Orada bozgunculuk yapacak ve kan dökecek birisini mi yaratacaksın?”
Mezkûr ayetin ifadesiyle: Melekler, âdemoğlunun yeryüzünde kan dökeceğini ve fesat çıkaracağını söylemiştir.
Bu makamda sorumuz şu:
Melekler, insanın yeryüzünde fesat çıkaracağını ve kan dökeceğini nasıl bildi?
Bu soruya müfessirler üç farklı şekilde cevap vermişlerdir:
1. Cenab-ı Hak, istikbale ait bütün hadiseleri ve olacak her şeyi levh-i mahfuzda kaydetmiştir. Melekler, Allah Teâlâ’nın izniyle levh-i mahfuza bakmışlar ve bu bilgiye ulaşmışlardır.
2. Allah Teâlâ’nın bizzat haber vermesi ve bildirmesiyle bunu öğrenmişlerdir.
3. İnsanları cinlere kıyas ederek bu kanaate varmışlardır. Zira cinler, insanlardan önce yaratılmış ve yeryüzünde fesat çıkartıp, kan dökmüşlerdi.
Burada şu noktaya da dikkat çekelim:
Melekler Allah’a karşı isyan edemezler ve tamamen itaat üzeredirler. Meleklerin, “Orada bozgunculuk yapacak ve kan dökecek birisini mi yaratacaksın?” demeleri, Allah Teâlâ’nın hükmüne karşı bir itiraz olmayıp, işin hikmetini anlamak için bir sualdir. Yani insanın yaratılışındaki hikmetin ne olduğunu öğrenmek istemişlerdir. Yoksa melekler, itirazdan ve isyandan masumdurlar. Demek mesele itiraz değil, meselenin hikmetini sual ile ilim talebidir.
