Tefekkür Damlaları
Ağacın aklı mı var?
![](https://feyyazmedresem.com/wp-content/uploads/2010/12/ağaç.jpg)
Sonbahar gelince ağaçların yapraklarının sarardığını görürsünüz.
Bunun sebebi, ağacın bir dahaki sene kullanmak üzere, yapraktaki mineralleri —bilhassa tuz, şeker gibi kıymetlilerini— gövdesinde depo etmesidir.
Bu hakimane fiilin faili Allah değilse,
1- Ağaç, mezkûr mineralleri nasıl üretiyor?
2- Yaprağa o mineralleri nasıl ve niçin ulaştırıyor?
3- Yaprağın ölüm vakti olan sonbaharın geldiğini nereden biliyor da, yaprak toprağa düşmeden kıymetli mineralleri ondan alıyor?
4- Bir dahaki seneye yatırım yapmak akıl ve şuurun işidir. Hâlbuki bu hikmetli fiile fail olarak gösterdiğimiz ağaçta akıl ve şuurun zerresi bile yoktur. Öyle ise, bu fiilin faili kimdir?