5. Parmakla tespih çekmek daha mı faziletlidir?
Malumunuz Selefiler tespih kullanmayı caiz görmüyorlar. Bizler önceki derslerimizde tespih kullanmanın caiz olduğunu kati delillerle ispat ettik. Bu dersimizde şu sorunun cevabını vereceğiz:
— Parmakla mı tespih çekmek daha faziletlidir yoksa tespih kullanmak mı?
Tespih çekerken parmakları kullanmak daha faziletlidir. Çünkü bu hususta Peygamberimiz (a.s.m.)’ın tavsiyesi vardır. Mesela bir hadislerinde sahabe kadınlarına şöyle buyurmuştur:
عَلَيْكُنَّ بِالتَّسْبِيحِ وَالتَّهْلِيلِ وَالتَّقْدِيسِ وَاعْقِدْنَ بِالأَنَامِلِ فَإِنَّهُنَّ مَسْؤُولاَتٌ مُسْتَنْطَقاتٌ وَلاَ تَغْفُلْنَ فتَنْسَيْنَ الرَّحْمَةَ
— Tesbihe (yani Sübhanallah demeye), tehlile (yani Lâ ilâhe illallah demeye) ve takdise (yani Sübhane’l-meliki’l-kuddus gibi takdis kelimelerini söylemeye) sarılın. (Onları) parmak uçlarınızla sayın. Çünkü onlar, kendilerine sorulacak ve konuşmaları istenecek olanlardır. Gafil olmayın, rahmeti unutursunuz. (Ebû Dâvûd, 1501; Tirmizî, 3583)
Uzuvların konuşması meselesi ayetlerde de geçmektedir. Mesela Yasin suresi 65. ayette şöyle buyrulur:
اَلْيَوْمَ نَخْتِمُ عَلَى أَفْوَاهِهِمْ وَتُكَلِّمُنَا أَيْدِيهِمْ وَتَشْهَدُ أَرْجُلُهُمْ بِمَا كَانُوا يَكْسِبُونَ
Biz o gün onların ağızlarını mühürleriz. Bizimle elleri konuşur ve ayakları işledikleri şeylere şahitlik yapar. (Yasin 65)
Gördüğünüz gibi, o gün insanın uzuvları şahitlik yapacak ve işledikleri amelleri söyleyecek. İşte bu sebeple, parmakla tespih çekmek daha faziletlidir. Sayıyı parmakla sayabilen, parmakla çekmeyi tercih etmelidir. Parmakla sayamıyorsa ya da çok fazla çekeceğinden dolayı karıştıracaksa, bu kişinin tespih kullanmasında hiçbir beis yoktur.
Meseleyi böyle izah ettiğimizde ne bir ihtilaf kalır ne bir zorluk. Herkes gücünün yettiğini yapar. Eğer Selefiler gibi yapıp tespihe “mutlak haramdır” dersek, o zaman teklif-i mâ lâ yutak -yani kişinin gücünün yetmediği şeyi ona yüklemek- olur. Parmakla tespih çekilmesini nasihat etmek farklıdır, “Tespih kullanmak haramdır.” demek farklıdır. İşte Selefiler bu farkı bilmiyor. Bilmedikleri için de sadece ihtilaf çıkarıp Müslümanların arasına fitne sokuyorlar.
Ne diyelim, Allah onlara hidayet etsin! Bize de itikadımızın delillerini öğrenme hususunda gayret versin!